Chocia\u017c samo has\u0142o projektowania biofilnego nie jest zjawiskiem nowym, to wsp\u00f3\u0142cze\u015bnie nast\u0119puje jego nieustanna popularyzacja (Google Trends, 2019). Jego zasady uwzgl\u0119dniane s\u0105 szczeg\u00f3lnie w sposobie aran\u017cacji wn\u0119trz komercyjnych, kt\u00f3rych wype\u0142nienie \u0142\u0105czy si\u0119 z certyfikacj\u0105 WELL. Pozwala to na podniesie komfortu pracy i sp\u0119dzania wolnego czasu w budynkach, a jednocze\u015bnie promuje korzystne rozwi\u0105zania i przenosi je do wn\u0119trz prywatnych (WELL, 2019). Popularno\u015b\u0107 zyskuje dba\u0142o\u015b\u0107 o klimat wewn\u0105trz budynk\u00f3w, stosowanie materia\u0142\u00f3w naturalnych, bezpiecznych dla zdrowia i \u015brodowiska oraz \u015bwiadome projektowanie warunk\u00f3w o\u015bwietlenia.<\/p>\n\n\n\n
W \u017cyciu codziennym u\u017cytkownicy bardzo ch\u0119tnie wybieraj\u0105 wn\u0119trza wype\u0142nione naturaln\u0105 zieleni\u0105, sami r\u00f3wnie\u017c wprowadzaj\u0105 j\u0105 do swoich mieszka\u0144. Motywy przyrodnicze bardzo cz\u0119sto pojawiaj\u0105 si\u0119 jako ornamentyka przedmiot\u00f3w codziennego u\u017cytku (Posegga, et al., 2014).<\/p>\n\n\n\n
<\/div>\n\n\n\n
Jedzenie<\/h5>\n\n\n\n
Jedzenie w kontek\u015bcie zdrowotnym, kulturowym i spo\u0142ecznym jest obecnie jednym z najcz\u0119\u015bciej poruszanych w\u0105tk\u00f3w \u2013 pojawia si\u0119 jako temat wiod\u0105cy w ksi\u0105\u017ckach, filmach, programach telewizyjnych, na blogach, warsztatach, konferencjach, targach i eventach. R\u00f3wnocze\u015bnie w \u017cyciu codziennym coraz mniej czasu po\u015bwi\u0119cane jest na spokojn\u0105 celebracj\u0119 posi\u0142k\u00f3w, kt\u00f3re cz\u0119sto spo\u017cywane s\u0105 \u201ew biegu\u201d albo zast\u0119powane gotowymi przek\u0105skami. Funkcj\u0119 spo\u0142eczn\u0105 codziennych, wsp\u00f3lnych posi\u0142k\u00f3w cz\u0119sto przejmuj\u0105 stylizowane zdj\u0119cia publikowane w mediach spo\u0142eczno\u015bciowych (foodporn<\/em>). Jednocze\u015bnie ponad po\u0142owa ankietowanych decyduje si\u0119 na wyj\u015bcia do restauracji w ramach spotka\u0144 towarzyskich co najmniej kilka razy w miesi\u0105cu.<\/p>\n\n\n\nJedzenie coraz cz\u0119\u015bciej przyczynia si\u0119 do chor\u00f3b cywilizacyjnych (oty\u0142o\u015bci, cukrzycy, alergii pokarmowych) albo \u0142\u0105czy z problemami psychicznymi (anoreksja, bulimia). Mimo to, pod wzgl\u0119dem fizjologicznym, jest niezb\u0119dne do zapewnienia zdrowia, energii i sk\u0142adnik\u00f3w od\u017cywczych. Dieta cz\u0119sto \u0142\u0105czy si\u0119 te\u017c ze stylem \u017cycia i jego prognozowan\u0105 d\u0142ugo\u015bci\u0105. Rosn\u0105cym zainteresowaniem ciesz\u0105 si\u0119 produkty okre\u015blane jako superfoods<\/em> \u2013 o udowodnionym pozytywnym wp\u0142ywie na zdrowie.<\/p>\n\n\n\n\u201eJedzenie stanowi przecie\u017c wyznacznik rangi, statusu, klasy b\u0105d\u017a pozycji spo\u0142ecznej. Ujawnia nasze podej\u015bcie do \u017cycia, nasz stan wiedzy i spos\u00f3b my\u015blenia. \u015awiadczy o przynale\u017cno\u015bci do grupy lub z niej wyklucza. Buduje poczucie wsp\u00f3lnotowo\u015bci. Odr\u00f3\u017cnia nas od innych. Wreszcie: jest szczeg\u00f3lnie wa\u017cnym czynnikiem wspieraj\u0105cym nasz\u0105 to\u017csamo\u015b\u0107, a tym samym mo\u017ce nie\u015b\u0107 ze sob\u0105 ogromn\u0105 wr\u0119cz liczb\u0119 niekiedy ukrytych, sens\u00f3w, przes\u0142a\u0144 oraz znacze\u0144.\u201d<\/em><\/p>\n\n\n\ndr Karol Jachymek, SWPS, Przysz\u0142o\u015b\u0107 jedzenia w kontek\u015bcie interakcji spo\u0142ecznych<\/em> <\/p>\n\n\n\nZnaczenie spo\u0142eczne ma dla ludzi nie tylko wsp\u00f3lne spo\u017cywanie posi\u0142k\u00f3w, ale tak\u017ce dzia\u0142ania kolektywne i przynale\u017cno\u015b\u0107 do okre\u015blonej grupy \u017cywieniowej (weganizm, frutarianizm, kuchnia tradycyjna, priorytet zdrowia lub ekologii, lokalne kooperatywy spo\u017cywcze). Ze wzgl\u0119d\u00f3w ekologicznych i ekonomii wsp\u00f3\u0142dzielenia, ro\u015bnie popularno\u015b\u0107 wsp\u00f3lnego przygotowywania posi\u0142k\u00f3w i produkcji jedzenia (kuchnie i uprawy spo\u0142eczno\u015bciowe). Zwi\u0119ksza si\u0119 tak\u017ce poczucie odpowiedzialno\u015bci spo\u0142ecznej \u2013 banki \u017cywno\u015bci coraz efektywniej mog\u0105 wspiera\u0107 potrzebuj\u0105cych, ilo\u015b\u0107 marnowanego jedzenia maleje (Infuture Institute, 2017).<\/p>\n\n\n\n
<\/div>\n\n\n\n
Prognozowanie trend\u00f3w<\/h5>\n\n\n\n
Prawdopodobnie g\u0142\u00f3wnym katalizatorem zmian w przysz\u0142o\u015bci b\u0119dzie wzrost zamo\u017cno\u015bci spo\u0142ecze\u0144stwa, post\u0119puj\u0105ca urbanizacja i nowe technologie (SPACE10 & Yeast, 2018).<\/p>\n\n\n\n
<\/div>\n\n\n\n
Mapa trend\u00f3w<\/h5>\n\n\n\n
Wed\u0142ug mapy trend\u00f3w z 2019 roku wyodr\u0119bniono pi\u0119\u0107 kategorii tematycznych analizowanych przemian: \u015brodowiskowe, spo\u0142eczne, komunikacyjne, technologiczne, ekonomiczne, kt\u00f3re oceniano w czterech perspektywach czasowych (stopniach dojrza\u0142o\u015bci). Wyr\u00f3\u017cniono: new normal<\/em> (aktualnie wiod\u0105ce tendencje), reactive zone<\/em> (zmiany, kt\u00f3re nast\u0105pi\u0105 w ci\u0105gu 1-5 lat), innovation zone<\/em> (zjawiska, kt\u00f3rych popularyzacja zajmie 5-20 lat) oraz foresight zone<\/em> (perspektywa d\u0142ugoterminowa, powy\u017cej 20 lat na wdro\u017cenie).<\/p>\n\n\n\nZjawisko urban gardening<\/em>, rozumiane jako uprawy w przestrzeni miejskiej, na dachach, balkonach i parapetach, umieszczono w kategorii trend\u00f3w \u015brodowiskowych, na prze\u0142omie tendencji wiod\u0105cych i popularyzuj\u0105cych si\u0119 w ci\u0105gu najbli\u017cszych lat. Tak samo oceniono trend sustainability<\/em> (dzia\u0142ania zr\u00f3wnowa\u017cone w trosce o \u015brodowisko naturalne). Przeciwdzia\u0142anie zanieczyszczeniu \u015brodowiska (air pollution<\/em>) jest ju\u017c aktualne, natomiast zachowania oparte o ca\u0142kowit\u0105 eliminacj\u0119 tworzyw sztucznych (life after plastic<\/em>) i wielokrotne wykorzystanie zasob\u00f3w (refill culture<\/em>) popularno\u015b\u0107 zdob\u0119d\u0105 w nast\u0119pnych latach.<\/p>\n\n\n\nW kategorii zmian spo\u0142ecznych aktualnie wiod\u0105ce zjawiska to starzenie si\u0119 spo\u0142ecze\u0144stwa (aging society<\/em>), wsp\u00f3lne sp\u0119dzanie czasu i korzystanie z przestrzeni publicznych (togetherness<\/em>), docenianie wyrob\u00f3w rzemie\u015blniczych (craftsmanship<\/em>)i lokalnych (localism<\/em>). W najbli\u017cszych latach wzro\u015bnie znaczenie podkre\u015blania r\u00f3\u017cnorodno\u015bci grup spo\u0142ecznych (inclusion & diversity<\/em>) oraz potrzeba wykorzystania wszystkich zmys\u0142\u00f3w (senses<\/em>) i przebywania w rzeczywisto\u015bci fizycznej (tangibility<\/em>).<\/p>\n\n\n\nPod wzgl\u0119dem komunikacyjnym ludzie obecnie wybieraj\u0105 marki, kt\u00f3re umo\u017cliwiaj\u0105 w\u0142\u0105czenie si\u0119 w dzia\u0142ania odpowiedzialne spo\u0142ecznie i ekonomicznie (being good<\/em>), natomiast w bliskiej perspektywie czasowej znaczenia nabior\u0105 tak\u017ce firmy stwarzaj\u0105ce warunki do odbierania rzeczywisto\u015bci wszystkimi zmys\u0142ami (immersive experiences<\/em>).<\/p>\n\n\n\nW\u015br\u00f3d trend\u00f3w technologicznych zyskuj\u0105cych na znaczeniu jest wykorzystanie nowych technologii w celu u\u0142atwienia \u017cycia codziennego i sprawienia, aby by\u0142o \u0142atwiejsze, ta\u0144sze i bardziej energooszcz\u0119dne (smart living<\/em>).<\/p>\n\n\n\nNadchodz\u0105ce tendencje ekonomiczne zak\u0142adaj\u0105 przystosowanie do mieszkania i funkcjonowania na coraz mniejszych powierzchniach (microliving<\/em>) oraz odej\u015bcie od konsumpcyjnego stylu \u017cycia na rzecz wsp\u00f3\u0142dzielenia \u201esharing and caring<\/em>\u201d (globalizacja 4.0) (Infuture Institute, 2019).<\/p>\n\n\n\nWszystkie wymienione tendencje w spos\u00f3b bezpo\u015bredni \u0142\u0105cz\u0105 si\u0119 z uprawami miejskimi lub ich oddzia\u0142ywaniem na u\u017cytkownik\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n
<\/div>\n\n\n\n
Produkcja jedzenia<\/h5>\n\n\n\n
Scenariuszem odpowiadaj\u0105cym na wysokie zu\u017cycie surowc\u00f3w naturalnych i wyczerpuj\u0105ce si\u0119 ich zasoby jest precise farming<\/em> (rolnictwo precyzyjne)\u2013 dostosowanie technologii zasilania upraw, zbior\u00f3w i przetw\u00f3rstwa do jak najbardziej wydajnego gospodarowania zasobami.<\/p>\n\n\n\nZe wzgl\u0119du na rosn\u0105c\u0105 cz\u0119stotliwo\u015b\u0107 ekstremalnych warunk\u00f3w pogodowych przewiduje si\u0119 tak\u017ce popularyzacj\u0119 upraw wewn\u0105trz budynk\u00f3w i zlokalizowanych pod ziemi\u0105.<\/p>\n\n\n\n
\u015awiadomo\u015b\u0107 zagro\u017ce\u0144 zdrowotnych zwi\u0105zanych z przemys\u0142ow\u0105 produkcj\u0105 \u017cywno\u015bci przek\u0142ada si\u0119 na wzrost zainteresowania prowadzeniem upraw na w\u0142asny u\u017cytek. Wed\u0142ug ankiet 20% Polak\u00f3w deklaruje posiadanie w\u0142asnych upraw w formie ogr\u00f3dk\u00f3w dzia\u0142kowych, przydomowych czy prowadzonych na balkonach i parapetach. Pojawiaj\u0105 si\u0119 rozwi\u0105zania prototypowe u\u0142atwiaj\u0105ce hodowl\u0119, takie jak samo nawadniaj\u0105ce si\u0119 szklarnie domowe.<\/p>\n\n\n\n
W odpowiedzi na destrukcyjne oddzia\u0142ywanie \u015brodowiskowe rolnictwa opartego na monokulturach popularno\u015b\u0107 zyskuje agroekologia \u2013 uprawy prowadzone z poszanowaniem \u015brodowiska naturalnego. Ograniczenie intensywno\u015bci produkcji, zr\u00f3\u017cnicowanie uprawianych gatunk\u00f3w sprzyjaj\u0105ce wzrostowi bior\u00f3\u017cnorodno\u015bci i promocja zdrowego stylu \u017cycia przyczyniaj\u0105 si\u0119 do poprawy lokalnych warunk\u00f3w naturalnych. Nie jest powr\u00f3t do metod tradycyjnych, uprawy prowadzone s\u0105 z wykorzystaniem nowoczesnych technologii i odkry\u0107 naukowych. Na rynku obserwuje si\u0119 rosn\u0105ce zainteresowanie plonami upraw organicznych. Wed\u0142ug ankiet 30% konsument\u00f3w chcia\u0142oby cz\u0119\u015bciej kupowa\u0107 produkty ekologiczne, a 40% poszukuje zdrowszych produkt\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n
Ze wzgl\u0119du na obecny niehumanitarny system hodowli zwierz\u0105t i jego negatywny wp\u0142yw na \u015brodowisko naturalne prowadzone s\u0105 badania nad pozyskiwaniem mi\u0119sa w warunkach laboratoryjnych (lab grown meat<\/em>). Pozwala to tak\u017ce na lepsz\u0105 kontrol\u0119 sk\u0142adnik\u00f3w od\u017cywczych i unikni\u0119cie gro\u017anych dla zdrowia ludzi substancji pochodz\u0105cych z lek\u00f3w weterynaryjnych i dodatk\u00f3w paszowych. G\u0142\u00f3wny problem stanowi bardzo wysoki koszt produkt\u00f3w powsta\u0142ych w laboratoriach (koszt pierwszych burger\u00f3w oscylowa\u0142 ko\u0142o 325 tysi\u0119cy dolar\u00f3w).<\/p>\n\n\n\n<\/div>\n\n\n\n
Zbiory<\/h5>\n\n\n\n
Problem przemys\u0142owej skali upraw stanowi obs\u0142uga ro\u015blin \u2013 czynno\u015bci wykonywane maszynowo cz\u0119sto s\u0105 jeszcze niewystarczaj\u0105co precyzyjne i delikatne, co prowadzi do znacznych strat w plonach. Liczne dzia\u0142ania maj\u0105 na celu opracowanie technologii, kt\u00f3re b\u0119d\u0105 w stanie przyspieszy\u0107 prac\u0119 wykonywan\u0105 przez ludzi, m.in. przez zastosowanie robot\u00f3w i dron\u00f3w. Procesy te b\u0119d\u0105 post\u0119powa\u0107, w coraz wi\u0119kszym stopniu wykorzystuj\u0105c tak\u017ce sztuczn\u0105 inteligencj\u0119 i uczenie maszynowe, i prowadz\u0105c do ca\u0142kowitej automatyzacji.<\/p>\n\n\n\n
<\/div>\n\n\n\n
Transport<\/h5>\n\n\n\n
Obecny problem z transportem \u017cywno\u015bci do miast i ich przewidywany gwa\u0142towny rozw\u00f3j znajduj\u0105 odzwierciedlenie w poszukiwaniu samowystarczalnych struktur architektonicznych i urbanistycznych (edible cities<\/em>). Uprawy ro\u015blin jadalnych wprowadza si\u0119 w istniej\u0105c\u0105 struktur\u0119 miasta (ogrody na dachach i niezagospodarowanych dzia\u0142kach) i tworzy dla niej nowe ramy (budynki, dzielnice i ca\u0142e wioski produkuj\u0105ce \u017cywno\u015b\u0107 na swoje potrzeby).<\/p>\n\n\n\nW Pary\u017cu od 2016 roku mieszka\u0144cy maj\u0105 prawo samodzielnie zazielenia\u0107 miasto przez nasadzenia na dachach, wzd\u0142u\u017c chodnik\u00f3w i przez ziele\u0144 wertykaln\u0105. Porz\u0105dku i stanu ro\u015blin dogl\u0105daj\u0105 miejscy ogrodnicy. Funkcj\u0119 t\u0119 mo\u017ce obj\u0105\u0107 ka\u017cdy, kto podpisze kart\u0119 \u201eodnowy szaty ro\u015blinnej\u201d i zobowi\u0105\u017ce si\u0119 do przestrzegania regu\u0142 obejmuj\u0105cych m.in. starania o zwi\u0119kszanie bior\u00f3\u017cnorodno\u015bci i brak stosowania pestycyd\u00f3w. W Warszawie dzia\u0142alno\u015b\u0107 zaczyna Szko\u0142a Ogrodnik\u00f3w Miejskich, kt\u00f3ra prowadzi warsztaty i szkolenia z wiedzy ogrodniczej oraz pomaga przy organizacji nowych ogrod\u00f3w w mie\u015bcie. W Tr\u00f3jmie\u015bcie wzrasta popularno\u015b\u0107 ogrod\u00f3w spo\u0142eczno\u015bciowych. W cz\u0119\u015bci z nich praca wolontariuszy wspierana jest przez profesjonalnego ogrodnika miejskiego.<\/p>\n\n\n\n
W urbanistyce wyodr\u0119bniono zjawisko agrihood<\/em> \u2013 dzielnicy mieszkalnej wzbogaconej o w\u0142asn\u0105 farm\u0119. Jej dzia\u0142alno\u015b\u0107 \u0142\u0105czy si\u0119 np. z inkubatorem przedsi\u0119biorczo\u015bci dla os\u00f3b planuj\u0105cych dzia\u0142alno\u015b\u0107 w agrobiznesie albo produkcj\u0105 \u017cywno\u015bci na cele charytatywne.<\/p>\n\n\n\nCoraz powszechniej konsumenci zwracaj\u0105 uwag\u0119 na pochodzenie produktu i ch\u0119tnie wybieraj\u0105 ten wytworzony lokalnie. Ro\u015bnie liczba kooperatyw spo\u017cywczych \u2013 oddolnych inicjatyw, kt\u00f3rych cz\u0142onkowie osobi\u015bcie organizuj\u0105 odbi\u00f3r plon\u00f3w prosto od rolnik\u00f3w. Powstaj\u0105 tak\u017ce firmy dzia\u0142aj\u0105ce w systemie farm to table<\/em>. Hodowcy sami prowadz\u0105 punkt gastronomiczny wykorzystuj\u0105c w\u0142asne produkty albo restauracje nawi\u0105zuj\u0105 wsp\u00f3\u0142prac\u0119 z producentem, kt\u00f3ry b\u0119dzie zapewnia\u0142 im potrzebne sk\u0142adniki. Rozwi\u0105zaniem dla rolnik\u00f3w uzyskuj\u0105cych mniejsze plony albo gastronomii wymagaj\u0105cych du\u017cych ilo\u015bci zr\u00f3\u017cnicowanych sk\u0142adnik\u00f3w s\u0105 centra dystrybucyjne, kt\u00f3re prowadz\u0105 skup i sprzeda\u017c lokalnie uzyskiwanych plon\u00f3w. Tworzone s\u0105 tak\u017ce platformy internetowe, kt\u00f3re pozwalaj\u0105 konsumentom znale\u017a\u0107 producent\u00f3w \u017cywno\u015bci dzia\u0142aj\u0105cych w s\u0105siedztwie.<\/p>\n\n\n\nRosn\u0105c\u0105 popularno\u015b\u0107 zyskuje trend jedzenia posi\u0142k\u00f3w w trakcie podr\u00f3\u017cy (w Polsce 33% ankietowanych \u015bniadanie zjada w drodze do szko\u0142y lub pracy, w Stanach 20% posi\u0142k\u00f3w spo\u017cywanych jest w samochodzie). Powstaje tak\u017ce wiele firm wyspecjalizowanych w dostawach zam\u00f3wionych da\u0144 lub pe\u0142nych zestaw\u00f3w produkt\u00f3w potrzebnych do ich wykonania. Wci\u0105\u017c niewiele os\u00f3b decyduje si\u0119 na zakup \u015bwie\u017cych produkt\u00f3w spo\u017cywczych, szczeg\u00f3lnie mi\u0119sa i nabia\u0142u. Rosn\u0105ce zapotrzebowanie i powstanie nowych technologii (autonomiczne samochody, roboty dostawcze, drony) maj\u0105 w przysz\u0142o\u015bci znacz\u0105co przyczyni\u0107 si\u0119 do popularyzacji po\u017cywienia zamawianego przez Internet.<\/p>\n\n\n\n
<\/div>\n\n\n\n
Opakowania<\/h5>\n\n\n\n
Nag\u0142a\u015bniany problem powstawania ogromnych ilo\u015bci odpad\u00f3w ju\u017c teraz znajduje odpowied\u017a w dzia\u0142aniach d\u0105\u017c\u0105cych do ca\u0142kowitej eliminacji opakowa\u0144 (zero waste<\/em>). Powstaj\u0105 regulacje prawne maj\u0105ce ogranicza\u0107 nadprodukcj\u0119 tworzyw sztucznych (torby foliowe, jednorazowe naczynia, s\u0142omki do napoj\u00f3w) oraz inicjatywy oddolne. Popularno\u015b\u0107 zdobywaj\u0105 sklepy, w kt\u00f3rych wszystkie produkty sprzedawane s\u0105 na wag\u0119.<\/p>\n\n\n\n<\/div>\n\n\n\n
Handel<\/h5>\n\n\n\n
Wed\u0142ug ankiet na temat prognozowanego rozwoju miejsc sprzeda\u017cy \u017cywno\u015bci 25% respondent\u00f3w uwa\u017ca, \u017ce sklepy b\u0119d\u0105 dysponowa\u0142y mo\u017cliwo\u015bci\u0105 przygotowania posi\u0142ku ze \u015bwie\u017co kupionych produkt\u00f3w przez profesjonalnego kucharza. 20% przewiduje popularyzacj\u0119 niewielkich punkt\u00f3w oferuj\u0105cych wy\u0142\u0105cznie wyspecjalizowane produkty pochodz\u0105ce od lokalnych wytw\u00f3rc\u00f3w. 61% respondent\u00f3w lubi robi\u0107 zakupy spo\u017cywcze samodzielnie i preferuje mo\u017cliwo\u015b\u0107 osobistego wybrania \u015bwie\u017cych produkt\u00f3w, szczeg\u00f3lnie warzyw i owoc\u00f3w, natomiast 25% os\u00f3b jest przekonanych, \u017ce w przysz\u0142o\u015bci znikn\u0105 sklepy stacjonarne, wszystkie zakupy b\u0119d\u0105 wykonywane on-line i dostarczane prosto do odbiorcy.<\/p>\n\n\n\n
Wzrasta popularno\u015b\u0107 posi\u0142k\u00f3w zamawianych na wynos, szczeg\u00f3lnie przez po\u015brednictwo firm zapewniaj\u0105cych dostawy z r\u00f3\u017cnych restauracji. W przysz\u0142o\u015bci rozw\u00f3j technologii ma u\u0142atwi\u0107 sk\u0142adanie zam\u00f3wie\u0144 (np. bezpo\u015brednio przez telewizor czy play station<\/em>, jednocze\u015bnie od grupy znajomych) oraz dostawy (przez maszyny autonomiczne, w tym drony). Umo\u017cliwia to ograniczy\u0107 czas po\u015bwi\u0119cany na gotowanie, kt\u00f3re ponad 60% respondent\u00f3w uwa\u017ca obecnie za umiej\u0119tno\u015b\u0107 niekonieczn\u0105, oraz pozwala na \u0142atwiejszy dost\u0119p do ekskluzywnych restauracji, do tej pory wymagaj\u0105cych rezerwacji miejsc z du\u017cym wyprzedzeniem.<\/p>\n\n\n\n<\/div>\n\n\n\n
Jedzenie<\/h5>\n\n\n\n
Wed\u0142ug bada\u0144 prawie 30% ankietowanych uwa\u017ca, \u017ce w przysz\u0142o\u015bci ludzie przejd\u0105 na diet\u0119 wy\u0142\u0105cznie ro\u015blinn\u0105, drugie tyle przewiduje, \u017ce produkty b\u0119d\u0105 uprawiane i produkowane w domach. Ju\u017c teraz dieta wegetaria\u0144ska zyskuje na znaczeniu. Wg bada\u0144 CBOS z 2000 roku tylko 1% polskiego spo\u0142ecze\u0144stwa deklarowa\u0142 diet\u0119 bezmi\u0119sn\u0105, w badaniu instytutu Homo Homini z 2013 roku odsetek wynosi\u0142 3,7%, natomiast wg ankiet z 2017 ju\u017c 12% os\u00f3b nie kupuje produkt\u00f3w mi\u0119snych.<\/p>\n\n\n\n
Ze wzgl\u0119du na popularno\u015b\u0107 chor\u00f3b cywilizacyjnych i post\u0119puj\u0105ce starzenie spo\u0142ecze\u0144stwa rosn\u0105\u0107 b\u0119dzie zapotrzebowanie na zdrowe produkty \u017cywno\u015bciowe, szczeg\u00f3lnie naturalne, nieprzetworzone i niskokaloryczne, zawieraj\u0105ce wyj\u0105tkowo cenne dla zdrowia sk\u0142adniki od\u017cywcze superfoods<\/em>. Jako jedne z \u0142atwiejszych i szybszych w uprawie wymienia si\u0119 szczeg\u00f3lnie wodorosty, kt\u00f3rych bogactwo gatunkowe pozwala zaspokoi\u0107 wiele rodzaj\u00f3w zapotrzebowania. Ich produkcja na skal\u0119 przemys\u0142ow\u0105 wprowadzana jest tak\u017ce w centrach miast (pawilony, elewacje z algami).<\/p>\n\n\n\nZagadnienia etyczne i znaczne obci\u0105\u017cenie \u015brodowiska naturalnego przemys\u0142ow\u0105 produkcj\u0105 zwierz\u0105t rze\u017anych prowadz\u0105 do rozwoju trendu edible bugs<\/em> \u2013 zast\u0119powania bia\u0142ka zwierz\u0119cego insektami. Chocia\u017c s\u0105 bardzo warto\u015bciowe pod wzgl\u0119dem od\u017cywczym, \u0142atwe w hodowli i powszechnie wyst\u0119puj\u0105 w dietach azjatyckich, afryka\u0144skich czy Ameryki Po\u0142udniowej, to w kulturze zachodniej dopiero s\u0105 wprowadzane na wi\u0119ksz\u0105 skal\u0119.<\/p>\n\n\n\n<\/div>\n\n\n\n
Utylizacja<\/h5>\n\n\n\n
Uwzgl\u0119dniaj\u0105c dane o ilo\u015bci marnowanej \u017cywno\u015bci w przysz\u0142o\u015bci wa\u017cnym trendem b\u0119dzie minimalizacja odpad\u00f3w. Znacz\u0105cy udzia\u0142 ma marketing \u2013 wiele sklep\u00f3w zach\u0119ca do kupna mniej atrakcyjnie wizualnie warzyw i owoc\u00f3w, restauracje umo\u017cliwiaj\u0105 zabranie resztek jedzenia do domu. Zwi\u0119kszy si\u0119 popularno\u015b\u0107 wykorzystania w gastronomii produkt\u00f3w obecnie wyrzucanych (obierki, na\u0107, warzywa i owoce o nieregularnych kszta\u0142tach) oraz restauracji bazuj\u0105cych na tego typu sk\u0142adnikach. Wykorzystanie aplikacji mobilnych pozwoli na informowanie o nadwy\u017ckach \u017cywno\u015bci u producent\u00f3w i przekazanie ich do sklep\u00f3w, restauracji i bank\u00f3w \u017cywno\u015bci zanim strac\u0105 zdatno\u015b\u0107 do spo\u017cycia.<\/p>\n\n\n\n
W odpowiedzi na ruch freeganizmu (jedzenia wy\u0142\u0105cznie rzeczy uznanych przez innych za odpad) pojawiaj\u0105 si\u0119 sklepy oferuj\u0105ce \u017cywno\u015b\u0107 teoretycznie przeznaczon\u0105 do utylizacji \u2013 przeterminowan\u0105 czy lekko zwi\u0119d\u0142\u0105. Popularno\u015b\u0107 zyskuje tak\u017ce poszukiwanie nieuprawianych ro\u015blin jadalnych rosn\u0105cych w miastach \u2013 drzew owocowych i ro\u015blin \u0142\u0105kowych w parkach.<\/p>\n\n\n\n
<\/div>\n\n\n\n
Trendy w budownictwie<\/h5>\n\n\n\n
W\u015br\u00f3d scenariuszy, kt\u00f3re maj\u0105 szanse w przysz\u0142o\u015bci by\u0107 realizowane przez architektur\u0119 wymienia si\u0119 projektowanie inkluzywne (uwzgl\u0119dnianie potrzeb u\u017cytkownik\u00f3w r\u00f3\u017cnej p\u0142ci, r\u00f3\u017cnego wieku, zdrowia, pochodzenia, wykszta\u0142cenia), symbioz\u0119 z natur\u0105 (wprowadzanie zieleni do wn\u0119trz, na dachy i w uk\u0142adach wertykalnych), samodzielno\u015b\u0107 budynku (niezale\u017cno\u015b\u0107 funkcjonowania wzgl\u0119dem warunk\u00f3w klimatycznych, dostaw energii, konflikt\u00f3w czy atak\u00f3w terrorystycznych), elastyczne przystosowywanie przestrzeni do potrzeb r\u00f3\u017cnych u\u017cytkownik\u00f3w i ich zmian w czasie oraz architektur\u0119 niewidzialn\u0105 (konstrukcje podziemne, wtapiaj\u0105ce si\u0119 w istniej\u0105c\u0105 zabudow\u0119 lub z elewacjami wykonanymi z najnowszych materia\u0142\u00f3w).<\/p>\n\n\n\n
Rosn\u0105ce zainteresowanie natur\u0105 w kontek\u015bcie architektury widoczne jest m.in. przez popularno\u015b\u0107 certyfikacji potwierdzaj\u0105cych jako\u015b\u0107 \u015brodowiska zbudowanego, jego wp\u0142yw na samopoczucie u\u017cytkownik\u00f3w i stan otoczenia (LEED, BREAM, WELL Building Standard). Znaczenie projektowania w zgodzie z zaleceniami wellbeing wida\u0107 tak\u017ce w sposobie projektowania wn\u0119trz, g\u0142\u00f3wnie biurowych. Ze wzgl\u0119du na zachodz\u0105ce zmiany klimatyczne i problemy ekologiczne wzrasta popularno\u015b\u0107 dzia\u0142a\u0144 pro\u015brodowiskowych. Koncepcja smart cities<\/em> cz\u0119\u015bciej \u0142\u0105czona jest z has\u0142ami eko<\/em> czy sustainable <\/em>(ekologiczne, zr\u00f3wnowa\u017cone) ni\u017c digital<\/em> (cyfrowe). W przysz\u0142o\u015bci prawdopodobnie wszystkie budynki b\u0119d\u0105 musia\u0142y by\u0107 zwi\u0105zane z tzw. zielon\u0105 infrastruktur\u0105 \u2013 systemem teren\u00f3w biologicznie czynnych w mie\u015bcie. Warunki i zmiany klimatyczne oraz \u015bwiadomo\u015b\u0107 zalet projektowania biofilnego przes\u0105dz\u0105 o wprowadzaniu element\u00f3w naturalnych w \u015brodowisko zbudowane.<\/p>\n\n\n\nUprawy wewn\u0105trz budynk\u00f3w silnie wpisuj\u0105 si\u0119 w przewidywania odno\u015bnie samowystarczalno\u015bci i niezale\u017cno\u015bci architektury. Przyczyniaj\u0105 si\u0119 do tego uwarunkowania spo\u0142eczne i polityczne (spadek poczucia bezpiecze\u0144stwa, wzrost zagro\u017cenia terrorystycznego), \u015brodowiskowe (zmiany klimatu, ekstremalne warunki pogodowe, wyczerpywanie si\u0119 nieodnawialnych \u017ar\u00f3de\u0142 energetycznych) i post\u0119p technologiczny (Infuture Institute, 2017).<\/p>\n\n\n\n
<\/div>\n\n\n\n
\n\n\n\n
Bibliografia<\/h5>\n\n\n\n- Choi, S. & Feinberg, R. A., 2018. The LOHAS Lifestyle and Marketplace Behaviour. Establishing Valid and Reliable Measurements. W: S. Dhiman & J. Marques, redaktorzy Handbook of Engaged Sustainability. <\/em>brak miejsca:Springer International Publishing, pp. 1069-1086.<\/li>
- Cittaslow, 2018. Cittaslow International. <\/em>[Online]
Available at: http:\/\/www.cittaslow.org\/content\/association
[Data uzyskania dost\u0119pu: 12 Kwiecie\u0144 2019].<\/li>- Google Trends, 2019. Google Trends: Biophilic Design. <\/em>[Online]
Available at: https:\/\/trends.google.com\/trends\/explore?date=all&q=biophilic%20design
[Data uzyskania dost\u0119pu: 12 Kwiecie\u0144 2019].<\/li>- Infuture Institute, 2017. Future of Food, <\/em>Gda\u0144sk: Infuture Hatalska Foresight Institute.<\/li>
- Infuture Institute, 2017. Living Buildings, <\/em>Gda\u0144sk: Infuture Hatalska Foresight Institute.<\/li>
- Infuture Institute, 2019. Mapa trend\u00f3w, <\/em>Gda\u0144sk: Infuture Hatalska Foresight Institute.<\/li>
- Posegga, O. i inni, 2014. Understanding the lifestyle of health and sustainability – an exploratory study. Int. J. Organisational Design and Engineering, <\/em>III(3\/4), pp. 338-357.<\/li>
- Slow Food International, 2018. Slow Food: The History of an Idea. <\/em>[Online]
Available at: https:\/\/www.slowfood.com\/about-us\/
[Data uzyskania dost\u0119pu: 12 Kwiecie\u0144 2019].<\/li>- SPACE10 & Yeast, 2018. Food and the Megacity: How Urbanisation and Technology Are Changing the Way China Eats, <\/em>Kopenhaga: SPACE10.<\/li>
- Tan, P. Y. & Jim, C. Y., 2017. Concluding Remarks. W: P. Y. Tan & C. Y. Jim, redaktorzy Greening Cities. Forms and Functions. <\/em>Singapur: Springer, pp. 359-366.<\/li>
- Tan, P. Y. & Jim, C. Y., 2017. Introduction to Green City Idea and Ideal. W: P. Y. Tan & C. Y. Jim, redaktorzy Greening Cities. Forms and Functions. <\/em>Singapur: Springer, pp. 1-11.<\/li>
- WELL, 2019. WELL Certified. <\/em>[Online]
Available at: https:\/\/www.wellcertified.com\/
[Data uzyskania dost\u0119pu: 12 Kwiecie\u0144 2019].<\/li><\/ol>\n\n\n\n<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"
#biophilic design, #sustainability, #health, #urban farming, #food production<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"inline_featured_image":false,"spay_email":""},"categories":[28],"tags":[21,31,29,30,22],"jetpack_featured_media_url":"","_links":{"self":[{"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/997"}],"collection":[{"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=997"}],"version-history":[{"count":8,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/997\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":1118,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/997\/revisions\/1118"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=997"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=997"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=997"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}