{"id":999,"date":"2021-11-17T21:32:26","date_gmt":"2021-11-17T20:32:26","guid":{"rendered":"http:\/\/spacescripting.com\/?p=999"},"modified":"2021-11-17T21:57:27","modified_gmt":"2021-11-17T20:57:27","slug":"technologia-upraw-miejskich","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/well-being\/technologia-upraw-miejskich\/","title":{"rendered":"technologia upraw miejskich"},"content":{"rendered":"<p>Do aktywno\u015bci upraw miejskich zalicza si\u0119: uprawy warzyw, ro\u015blin medycznych, przypraw, grzyb\u00f3w, drzew owocowych i innych&nbsp; ro\u015blin produkcyjnych oraz utrzymanie zwierz\u0105t dla jaj, mleka, mi\u0119sa, we\u0142ny i innych produkt\u00f3w odzwierz\u0119cych. Uprawy r\u00f3\u017cni\u0105 si\u0119 programem, stopniem zaanga\u017cowania spo\u0142ecznego oraz rozmiarem i formami przestrzennymi (Lin, et al., 2017)<\/p>\n\n\n\n<p>Do g\u0142\u00f3wnych zada\u0144 stawianych przed uprawami miejskimi nale\u017c\u0105:<\/p>\n\n\n\n<ul><li>wykorzystanie ich ekonomicznego potencja\u0142u przez kreowane miejsca pracy oraz mo\u017cliwo\u015bci rozwoju dla m\u0142odych ludzi,<\/li><li>wprowadzenie upraw w system zieleni miejskiej w celu zwi\u0119kszenia zysk\u00f3w zielonej infrastruktury i mo\u017cliwo\u015bci rezyliencji miast,<\/li><li>walka z gentryfikacj\u0105, komercjalizacj\u0105 przestrzeni miejskich i wysokim kosztem \u015bwie\u017cego jedzenia dobrej jako\u015bci,<\/li><li>wykorzystanie przestrzeni na aktywno\u015bci sprzyjaj\u0105ce rozwojowi wi\u0119zi spo\u0142ecznych i demokratyczne dla zr\u00f3\u017cnicowanych grup (Cohen, 2018).<\/li><\/ul>\n\n\n\n<p>Podstaw\u0105 udanej implementacji upraw jest:<\/p>\n\n\n\n<ul><li>Wyznaczenie teren\u00f3w pod system upraw (<em>productive urban landscape area<\/em>),<\/li><li>Popularyzacja istniej\u0105cych rozwi\u0105za\u0144 i udost\u0119pnianie wiedzy (<em>toolkit<\/em>),<\/li><li>Prawid\u0142owe ramy prawne i uwarunkowania rynkowe (okre\u015blenie rynku zbytu i wsp\u00f3\u0142pracuj\u0105cych instytucji, <em>food policy<\/em>),<\/li><li>Integracja produkt\u00f3w upraw miejskich z istniej\u0105cym systemem dostaw dystrybucji (<em>urban food system<\/em>) (Bohn &amp; Viljoen, 2016).<\/li><\/ul>\n\n\n\n<p>Potencjalne problemy upraw miejskich:<\/p>\n\n\n\n<ul><li>zaburzenia lokalnego ekosystemu &#8211; wprowadzenie gatunk\u00f3w obcych\/inwazyjnych, zapraszaj\u0105cych nowe choroby zwierz\u0105t i ro\u015blin, stosowanie \u015brodk\u00f3w ochronnych w pobli\u017cu delikatnych naturalnych system\u00f3w,<\/li><li>zagro\u017cenie zdrowotne dla ludzi &#8211; mo\u017cliwo\u015b\u0107 przeniesienia chor\u00f3b miedzy u\u017cytkownikami; mo\u017cliwe zatrucie; mo\u017cliwe stworzenie ekosystemu dla niekorzystnych zwierz\u0105t &#8211; np. zwi\u0119kszenie populacji komar\u00f3w przy zbiornikach wody opadowej,<\/li><li>gentryfikacja ubo\u017cszych obszar\u00f3w &#8211; je\u015bli dodamy ziele\u0144 dla zapewnienia korzy\u015bci spo\u0142ecznych dla mieszka\u0144c\u00f3w, a w wyniku podniesie si\u0119 cena nieruchomo\u015bci (Lin, et al., 2017).<\/li><\/ul>\n\n\n\n<div style=\"height:20px\" aria-hidden=\"true\" class=\"wp-block-spacer\"><\/div>\n\n\n\n<h5><a>Projektowanie budynk\u00f3w upraw<\/a><\/h5>\n\n\n\n<p>Uprawy wewn\u0105trz budynk\u00f3w zapewniaj\u0105 dost\u0119p do bezpiecznego, pewnego \u017ar\u00f3d\u0142a \u017cywno\u015bci, stanowi\u0105 miejsce pracy na zr\u00f3\u017cnicowanych stanowiskach i przyczyniaj\u0105 si\u0119 do ochrony \u015brodowiska i poprawy rezyliencji miast. Zak\u0142ada si\u0119 du\u017c\u0105 intensywno\u015b\u0107 i produktywno\u015b\u0107 upraw w pe\u0142ni kontrolowanych warunkach (CEA).<\/p>\n\n\n\n<p>\u017bywno\u015b\u0107 lokalna stanowi dynamicznie rozwijaj\u0105cy si\u0119 sektor rynkowy (warto\u015b\u0107 1 mld dolar\u00f3w w 2005 roku wobec 7 mld w 2013) i, wed\u0142ug raport\u00f3w, bada\u0144 i obserwowanych tendencji, jej znaczenie b\u0119dzie si\u0119 nadal gwa\u0142townie zwi\u0119ksza\u0107. Dzi\u0119ki produkcji w \u015brodowisku wewn\u0119trznym mo\u017cliwe jest dostarczanie \u017cywno\u015bci niezale\u017cnie od pory roku i warunk\u00f3w klimatycznych. Uwa\u017ca si\u0119, \u017ce przeniesienie upraw do wn\u0119trz budynk\u00f3w w miastach b\u0119dzie stanowi\u0142o rewolucj\u0119 w sposobie produkcji i dystrybucji jedzenia.<\/p>\n\n\n\n<p>Produkcja wymaga znacznie mniejszego stosowania \u015brodk\u00f3w ochronnych i prowadzona jest w niedu\u017cej odleg\u0142o\u015bci od punkt\u00f3w konsumpcji. Ponadto przyczynia si\u0119 do promowania zr\u00f3wnowa\u017conych rozwi\u0105za\u0144 przez stosowanie ekonomii cyrkularnej: surowce s\u0105 u\u017cytkowane tak wiele razy jak to mo\u017cliwe oraz powstaje minimalna ilo\u015b\u0107 odpad\u00f3w, kt\u00f3re w du\u017cej cz\u0119\u015bci zostaj\u0105 przetworzone. Uprawy w systemach bezglebowych s\u0105 najbli\u017csze naturalnemu obiegowi materii i energii: odpady z jednych proces\u00f3w umo\u017cliwiaj\u0105 dzia\u0142anie innych.<\/p>\n\n\n\n<p>Uprawy wewn\u0105trz budynk\u00f3w (Controlled Environment Agriculture &#8211; CEA) zawieraj\u0105 technologie zapewniaj\u0105ce du\u017c\u0105 wydajno\u015b\u0107 i plony wysokiej jako\u015bci. Kontroli podlegaj\u0105 warunki powietrza i substratu, w kt\u00f3rym znajduj\u0105 si\u0119 korzenie. Parametry dostosowuje si\u0119 zar\u00f3wno do wymaga\u0144 danego gatunku, jak i oczekiwanych efekt\u00f3w produkcji. G\u0142\u00f3wnym czynnikiem zapewniaj\u0105cym szybko\u015b\u0107 wzrostu ro\u015blin jest \u015bwiat\u0142o, kt\u00f3rego spektrum dobierane jest z zakresu 400-700 nm. Najbardziej korzystne efekty daje zastosowanie o\u015bwietlenia niebieskiego, czerwonego lub ich po\u0142\u0105czenie. Przy uprawach wewn\u0105trz budynk\u00f3w g\u0142\u00f3wn\u0105 sk\u0142adow\u0105 koszt\u00f3w jest energia elektryczna, dlatego wszelkie technologie ograniczaj\u0105ce jej u\u017cycie (np. diody LED o niskim poborze energii) znacz\u0105co poprawiaj\u0105 op\u0142acalno\u015b\u0107 produkcji.<\/p>\n\n\n\n<p>W ramach prowadzenia upraw w systemie cyrkularnym produkowane odpady organiczne powinny by\u0107 kompostowane w celu stworzenia nawozu lub przeznaczone do utylizacji w biogazowi. Niekt\u00f3re surowce u\u017cyte przy produkcji ro\u015blin, np. substrat pochodzenia naturalnego, mog\u0105 by\u0107 wykorzystane przy hodowli innych gatunk\u00f3w \u2013 grzyb\u00f3w, insekt\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n<p>Dzi\u0119ki zamkni\u0119temu obiegowi wody i odzyskiwaniu sk\u0142adnik\u00f3w od\u017cywczych, przy zastosowaniu oczyszczania wody w akwariach lub przez na\u015bwietlanie lampami UV, jej zu\u017cycie ograniczone jest nawet do 10% wzgl\u0119dem metod tradycyjnych.<\/p>\n\n\n\n<p>Ka\u017cdy z hodowanych gatunk\u00f3w wymaga specjalistycznych warunk\u00f3w, dostosowywanych przez systemy wentylacji, ogrzewania, ch\u0142odzenia, wilgotno\u015bci powietrza, kt\u00f3re mog\u0105 generowa\u0107 bardzo du\u017ce zapotrzebowanie energetyczne. Ograniczenie nak\u0142ad\u00f3w energetycznych wymaga wsp\u00f3\u0142pracy system\u00f3w (wykorzystania nadmiaru czynnika przy jednych uprawach do zaspokojenia wymaga\u0144 innych gatunk\u00f3w) oraz dostosowania warunk\u00f3w przestrzennych. Przyk\u0142adowo umieszczenie uprawy grzyb\u00f3w pod ziemi\u0105 zapewni stabilno\u015b\u0107 temperatury, ciep\u0142o wytwarzane w systemach ch\u0142odz\u0105cych mo\u017ce by\u0107 wykorzystane do podgrzania wody w akwariach, wilgo\u0107&nbsp; i tlen produkowany przez ro\u015bliny zapewni odpowiednie warunki do hodowli grzyb\u00f3w i insekt\u00f3w.<\/p>\n\n\n\n<p>System upraw w budynku mo\u017ce nie tylko dzia\u0142a\u0107 w cyklu zamkni\u0119tym, nie produkuj\u0105c \u017cadnych odpad\u00f3w, ale nawet poprawia\u0107 warunki otoczenia. Po wst\u0119pnym oczyszczeniu powietrza miejskiego wprowadzanego do wn\u0119trza mo\u017cna poprawi\u0107 jego jako\u015b\u0107 dzi\u0119ki ro\u015blinom usuwaj\u0105cym zanieczyszczenia py\u0142owe i zwi\u0119kszaj\u0105cym wilgotno\u015b\u0107 i zawarto\u015b\u0107 tlenu. Odpady organiczne z s\u0105siedztwa mog\u0105 by\u0107 wykorzystywane do kompostownik\u00f3w, zasilenia wewn\u0119trznej biogazowi lub stanowi\u0107 substrat \u2013 np. fusy z kawy stanowi\u0105 doskona\u0142\u0105 podstaw\u0119 do hodowli grzyb\u00f3w (The Association for Vertical Farming Project Group AMI, 2017).<\/p>\n\n\n\n<div style=\"height:20px\" aria-hidden=\"true\" class=\"wp-block-spacer\"><\/div>\n\n\n\n<h4><a>Projektowanie biofilne<\/a><\/h4>\n\n\n\n<h5>Generalne zalecenia<\/h5>\n\n\n\n<ul><li>Uwzgl\u0119dnienie wytycznych biofilicznych od pocz\u0105tkowych faz projektowania umo\u017cliwia pe\u0142ne wykorzystanie mo\u017cliwo\u015bci przestrzennych, od wyboru i sposobu lokalizacji obiektu, zagospodarowanie terenu, przez program i uk\u0142ad funkcjonalny, form\u0119 i wystr\u00f3j.<\/li><li>Biofilia powinna by\u0107 uwzgl\u0119dniania przy projektowaniu wszystkich rodzaj\u00f3w budynk\u00f3w, ale szczeg\u00f3lnie wa\u017cne jest to w przypadku obiekt\u00f3w dedykowanych dzieciom, osobom starszym i z problemami zdrowotnymi. Kontakt z natur\u0105 sprzyja prawid\u0142owemu rozwojowi i procesom regeneracyjnym.<\/li><li>Budynek powinien sprzyja\u0107 edukacji ekologicznej \u2013 praktyczne zastosowanie konkretnych rozwi\u0105za\u0144 bardziej przekonuje u\u017cytkownik\u00f3w ni\u017c przekaz teoretyczny.<\/li><li>Rozwi\u0105zania projektowe w miar\u0119 mo\u017cliwo\u015bci powinny by\u0107 te\u017c wprowadzane do istniej\u0105cych budynk\u00f3w.<\/li><li>Element tajemniczo\u015bci w przestrzeni zach\u0119ca do indywidualnej eksploracji i nawi\u0105zuje do z\u0142o\u017cono\u015bci natury, co jest bardzo korzystne dla najm\u0142odszych u\u017cytkownik\u00f3w.<\/li><li>Podkre\u015blenie i szacunek dla estetycznych, ekologicznych, historycznych i kulturowych powi\u0105za\u0144 lokalnych warunkuje prawid\u0142owe funkcjonowanie obiektu oraz zainteresowanie i trosk\u0119 spo\u0142eczno\u015bci.<\/li><\/ul>\n\n\n\n<div style=\"height:20px\" aria-hidden=\"true\" class=\"wp-block-spacer\"><\/div>\n\n\n\n<h5>Projektowanie w krajobrazie i zagospodarowanie terenu<\/h5>\n\n\n\n<ul><li>Otwarte przestrzenie dooko\u0142a budynku umo\u017cliwiaj\u0105 najprostsz\u0105 form\u0119 kontaktu z natur\u0105, zapewniaj\u0105 lepsz\u0105 jako\u015b\u0107 powietrza i dost\u0119p do \u015bwiat\u0142a dziennego. Preferowane s\u0105 lokalne gatunki ro\u015blinno\u015bci, kt\u00f3re b\u0119d\u0105 stanowi\u0142y naturaln\u0105 cz\u0119\u015b\u0107 ekosystemu.<\/li><li>Ze wzgl\u0119d\u00f3w ekologicznych i ekonomicznych nale\u017cy w maksymalnym stopniu zachowa\u0107 istniej\u0105cy drzewostan i krajobraz.<\/li><li>Nale\u017cy zapewni\u0107 po\u0142\u0105czenia widokowe i funkcjonalne wn\u0119trza i zewn\u0119trza uwzgl\u0119dniaj\u0105c elementy krajobrazu.<\/li><li>\u015acie\u017cki piesze i rowerowe powinny stanowi\u0107 wygodn\u0105 komunikacj\u0119 dooko\u0142a budynku i \u0142\u0105czy\u0107 go z otoczeniem i spo\u0142eczno\u015bci\u0105.<\/li><li>Zagospodarowanie terenu powinno maksymalizowa\u0107 powierzchni\u0119 biologicznie czynn\u0105 i wykorzystywa\u0107 gatunki rodzime.<\/li><li>Ziele\u0144 wertykalna na zewn\u0105trz budynku integruje zabudow\u0119 z natur\u0105, pozwala na ograniczenie nagrzewania i zmniejsza ilo\u015b\u0107 bezpo\u015bredniego o\u015bwietlenia w \u015brodku.<\/li><\/ul>\n\n\n\n<div style=\"height:20px\" aria-hidden=\"true\" class=\"wp-block-spacer\"><\/div>\n\n\n\n<h5>Projektowanie budynku<\/h5>\n\n\n\n<ul><li>Dostosowanie rozmiar\u00f3w i lokalizacji okien do zapewnienia wygodnej \u0142\u0105czno\u015bci wzrokowej z zewn\u0119trzem. Mo\u017cliwo\u015b\u0107 kontaktu ze \u015brodowiskiem zewn\u0119trznym \u2013 mo\u017cliwo\u015b\u0107 otwierania okien przez u\u017cytkownik\u00f3w. Detal budynku niezaburzaj\u0105cy dobrej widoczno\u015bci element\u00f3w naturalnych.<\/li><li>Dach p\u0142aski, pokryty zieleni\u0105 i z mo\u017cliwo\u015bci\u0105 dost\u0119pu dla wszystkich u\u017cytkownik\u00f3w budynku.<\/li><li>Lokalizacja miejsc pracy powinna umo\u017cliwia\u0107 sta\u0142y kontakt wzrokowy z zieleni\u0105 zewn\u0119trzn\u0105 i dobry dost\u0119p \u015bwiat\u0142a dziennego. Do\u015bwietlenie wn\u0119trz \u015bwiat\u0142em dziennym przy jednoczesnej prewencji niekorzystnych zjawisk (prze\u015bwietlenia, ol\u015bnienia).<\/li><li>Ro\u015blinno\u015b\u0107 wprowadzona do \u015brodka przez grz\u0105dki wewn\u0119trzne i zielone atria, w miar\u0119 mo\u017cliwo\u015bci wielokondygnacyjne. Kontakt z natur\u0105 na zewn\u0105trz budynku i dost\u0119pn\u0105 przez atria powinien by\u0107 uzupe\u0142niany przez ro\u015bliny doniczkowe.<\/li><li>Wewn\u0105trz budynku zaleca si\u0119 lokalizowa\u0107 \u015bciany poro\u015bni\u0119te ro\u015blinno\u015bci\u0105, kt\u00f3re poprawi\u0105 jako\u015b\u0107 powietrza i przyczyni\u0105 si\u0119 do oczyszczania wody. Mo\u017cliwe jest tak\u017ce wprowadzenie ciek\u00f3w wodnych lub niewielkich wodospad\u00f3w.<\/li><li>Zr\u00f3\u017cnicowanie przestrzeni i kontrolowana z\u0142o\u017cono\u015b\u0107 uk\u0142ad\u00f3w i estetyki odwo\u0142uje si\u0119 do rozwi\u0105za\u0144 odnajdywanych w naturze. Zaleca si\u0119 stosowanie naturalnych materia\u0142\u00f3w wyko\u0144czeniowych (Wilson, 2006).<\/li><\/ul>\n\n\n\n<div style=\"height:20px\" aria-hidden=\"true\" class=\"wp-block-spacer\"><\/div>\n\n\n\n<h4>Bezglebowe technologie upraw<\/h4>\n\n\n\n<p>Zgodnie z obecnym stanem wiedzy najstarsze formy upraw bezglebowych pochodz\u0105 z czas\u00f3w staro\u017cytnych. Zalicza si\u0119 do nich ziele\u0144 na dachach Babilonu (wisz\u0105ce ogrody), uprawy na jeziorze w Tenochtitl\u00e1n (obecny Meksyk), przedstawione s\u0105 r\u00f3wnie\u017c na wielu egipskich malowid\u0142ach \u015bciennych. Obecnie prowadzone s\u0105 badania instytucji naukowych i firm komercyjnych nad mo\u017cliwo\u015bci\u0105 wprowadzenia system\u00f3w bezglebowych na szerok\u0105 skal\u0119. Interdyscyplinarne prace \u0142\u0105cz\u0105 uwarunkowania botaniczne, biochemiczne, technologiczne z robotyk\u0105, urbanistyk\u0105 i architektur\u0105.<\/p>\n\n\n\n<p>Dzia\u0142anie systemu opiera si\u0119 na eliminacji gleby na rzecz zast\u0119pczego substratu&nbsp; (najcz\u0119\u015bciej piasku, \u017cwiru pumeksowego, keramzytu, \u0142upka ekspandowanego, torfu kokosowego lub we\u0142ny mineralnej) lub mocowania ro\u015blin bezpo\u015brednio w odpowiednich naczyniach. Zr\u00f3\u017cnicowanie technologii wynika ze sposobu zapewniania ro\u015blinom dost\u0119pu do wody, sk\u0142adnik\u00f3w od\u017cywczych, sposobu o\u015bwietlenia i rodzaju konstrukcji utrzymuj\u0105cej sadzonki w konkretnej strukturze.<\/p>\n\n\n\n<p>Wszystkie systemy upraw bezglebowych prowadzone s\u0105 w \u015brodowisku zamkni\u0119tym, co gwarantuje sta\u0142e i optymalne warunki temperatury i wilgotno\u015bci powietrza. Hodowla w \u015brodowisku zamkni\u0119tym oraz brak kontaktu z wirusami, bakteriami i grzybami naturalnie wyst\u0119puj\u0105cymi w otoczeniu pozwalaj\u0105 na eliminacj\u0119 pestycyd\u00f3w. \u015awiat\u0142o naturalne cz\u0119sto zostaje zast\u0105pione sztucznym, o specjalnie dobranym pa\u015bmie barwnym, optymalnym dla potrzeb danego gatunku, co znacz\u0105co zwi\u0119ksza tempo wzrostu ro\u015blin. Otrzymane plony s\u0105 pe\u0142nowarto\u015bciowe dzi\u0119ki odpowiedniemu doborowi mieszanki od\u017cywczej i wolne od zanieczyszczenia \u015brodkami ochronnymi. Znacz\u0105c\u0105 korzy\u015b\u0107 sanowi tak\u017ce niezale\u017cno\u015b\u0107 od warunk\u00f3w atmosferycznych i ekstremalnych zjawisk pogodowych. Wszystkie systemu osi\u0105gaj\u0105 wy\u017csz\u0105 wydajno\u015b\u0107 upraw przy ni\u017cszych nak\u0142adach energetycznych i zu\u017cyciu wody od tradycyjnego rolnictwa (Keith, 2000).<\/p>\n\n\n\n<p>Podstawowy system hydroponiczny zak\u0142ada zasilanie ro\u015blin w potrzebn\u0105 wod\u0119, sk\u0142adniki od\u017cywcze i minera\u0142y przez zanurzenie korzeni w roztworze specjalnie dopasowanym do potrzeb danego gatunku.<\/p>\n\n\n\n<p>Po\u0142\u0105czenie upraw hydroponicznych z hodowl\u0105 ryb (aquakultur\u0105) tworzy system aquaponiczne. Bogata w sk\u0142adniki od\u017cywcze woda z akwari\u00f3w zasila ro\u015bliny, jest przez nie filtrowana i oczyszczana i ponownie skierowana do zbiornik\u00f3w rybnych.&nbsp; Zamkni\u0119ty obieg wody dla ca\u0142ego uk\u0142adu oraz wzajemne zale\u017cno\u015bci mi\u0119dzygatunkowe pozwalaj\u0105 na znacz\u0105ce ograniczenie koszt\u00f3w i zwi\u0119kszenie wydajno\u015bci upraw.<\/p>\n\n\n\n<p>W systemie aeroponicznym sta\u0142y dost\u0119p do wody zast\u0105piony zostaje przez regularne spryskiwanie korzeni wodnym roztworem bogatym w sk\u0142adniki od\u017cywcze. Wymaga to bardziej rozbudowanej technologii, ale pozwala na osi\u0105gni\u0119cie znacz\u0105co wy\u017cszej efektywno\u015bci produkcji (Desima, 2017).<\/p>\n\n\n\n<div style=\"height:20px\" aria-hidden=\"true\" class=\"wp-block-spacer\"><\/div>\n\n\n\n<hr class=\"wp-block-separator\"\/>\n\n\n\n<h5>Bibliografia<\/h5>\n\n\n\n<ol type=\"1\"><li>Bohn, K. &amp; Viljoen, A., 2016. The Productive City: Urban Agriculture on the map. <em>Urban Design. Food and the City, <\/em>3(140), pp. 23-26.<\/li><li>Cohen, N., 2018. <em>Symposium: Urban Greenhouses and the Future of Food, <\/em>Nowy Jork: CUNY Urban Food Policy Institute.<\/li><li>Desima, 2017. <em>Aquaponics. <\/em>[Online]<br>Available at: https:\/\/www.desima.co\/aquaponics\/#aquaponics-intro<br>[Data uzyskania dost\u0119pu: 24 11 2018].<\/li><li>Keith, R., 2000. <em>How to hydroponics. <\/em>Wydanie trzecie red. Nowy Jork: FutureGardens.<\/li><li>Lin, B. B., Philpott, S. M., Jha, S. &amp; Liere, H., 2017. Urban Agriculture as a Productive Green Infrastructure for Enviromental and Social Well-Being. W: P. Y. Tan &amp; C. Y. Jim, redaktorzy <em>Greening Cities. Forms and Functions. <\/em>Singapur: Springer, pp. 155-180.<\/li><li>The Association for Vertical Farming Project Group AMI, 2017. <em>Controlled Agriculture &amp; Ecosystem Economies, <\/em>Monachium: Association for Vertical Farming.<\/li><li>Wilson, A., 2006. <em>A Sampling of Biophilic Design Strategies. <\/em>[Online]<br>Available at: https:\/\/www.buildinggreen.com\/sites\/all\/modules\/bg_content\/templates\/imagemodal.php?image=https:\/\/www.buildinggreen.com\/sites\/default\/files\/articles\/Biophilia_table.gif&amp;nid=8059<br>[Data uzyskania dost\u0119pu: 9 Kwiecie\u0144 2019].<\/li><\/ol>","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>#biophilic design, #greenhouse, #technology, #urban farming<\/p>","protected":false},"author":1,"featured_media":0,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"inline_featured_image":false,"spay_email":""},"categories":[28],"tags":[21,23,37,22],"jetpack_featured_media_url":"","_links":{"self":[{"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/999"}],"collection":[{"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=999"}],"version-history":[{"count":5,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/999\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":1119,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/999\/revisions\/1119"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=999"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=999"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/spacescripting.com\/en\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=999"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}