Wartość drzew w mieście wyliczana jest na podstawie głównie oszczędności energii i poprawy jakości powietrza. W Berlinie wartość 400 tysięcy drzew przyulicznych obliczono na 3 miliardy euro (przeciętnie 7,5 tysiąca euro zysku za każdy okaz), natomiast w Nowym Jorku zysk z 584 tysięcy drzew oszacowano na 2,3 miliarda dolarów (średnia wartość 3938 dolarów, 200 dolarów dochodu dla miasta rocznie). Charakterystycznym parametrem jest także wzrost wartości roślin w czasie (zwiększające się gabaryty rośliny podnoszą znaczenie ekologiczne) (Rylke, 2018). W Łodzi oszacowano wartość zieleni przez tzw. metodę wyboru warunkowego – jakie dodatkowe koszty są w stanie ponieść mieszkańcy na nowe nasadzenia w centrum miasta. W 2012 roku była to kwota 17 mln złotych (28,15 zł/mieszkańca/rok), ponad ośmiokrotnie wyższa od zakładanej w budżecie miejskim (2 mln) (Kronenberg & Hubacek, 2013).

Parametrem najtrudniejszym do oceny liczbowej jest wpływ zieleni na zdrowie mieszkańców miasta, ich samopoczucie, prognozowaną długość życia i wydajność pracy.

Opłacalność farm miejskich

Obecnie szacuje się, że w skali światowej około 20% żywności pochodzi z upraw miejskich (Pearson, et al., 2010). Produkcja miejska ulega popularyzacji, głównie w miejscach narażonych na brak świeżych produktów ze względów na klimat lub trudną logistykę, oraz na skutek destabilizacji ekonomicznej po kryzysie z 2008 roku (Warren, et al., 2015). Częstym argumentem jest także poprawa sprawiedliwości społecznej w uboższych krajach (Poulsen, et al., 2015) lub tworzenie przestrzeni rozwoju więzi społecznych na bogatszych obszarach. Zainteresowanie uprawami miejskimi w Stanach Zjednoczonych przyczynia się do tworzenia nowych regulacji prawnych, odpowiadających na rosnące potrzeby mieszkańców (City of Chicago, 2015).

Lokalizacja uprawy w mieście w dużej mierze zależy od cen gruntów – presja komercjalizacji przestrzeni wyklucza wiele działek położonych bliżej centrum i stawia pod znakiem zapytania opłacalność ich funkcjonowania w dłuższej perspektywie czasowej (Oberholtzer, et al., 2010).  Jednocześnie umiejscowienie na obrzeżach miasta wymaga dużych nakładów finansowych na infrastrukturę oraz marketing (Kaufman & Bailkey, 2000).

Interdyscyplinarne uwarunkowania sprawiają, że opłacalność upraw w wielu przypadkach liczona jest nie tylko według wyników finansowych. Do najczęściej uwzględnianych należą korzyści społeczne, zdrowotne i ekologiczne.

Według statystyk przeprowadzonych na rynku amerykańskim, na podstawie 370 farm, 1/3 upraw ma charakter non profit, a 2/3 prowadzą działalność w celach innych niż komercyjne. Jednocześnie 2/3 firm uzyskuje roczną sprzedaż poniżej 10 tys. dolarów, choć dochody niektórych większych instytucji wynoszą 750 tys. dolarów i więcej. 1/3 właścicieli farm utrzymuje się z całkowicie innych źródeł. Farmy stosujące uprawy bezglebowe i w pomieszczeniach odnotowują znacząco wyższe zyski dzięki większej wydajności, wyższej jednostkowej cenie produktu i dłuższemu sezonowi wegetacji. 1/4 upraw prowadzona jest głównie w celach komercyjnych, 1/5 firm realizuje głównie cele edukacyjne lub społecznościowe, a tylko co dziesiąta farma ma zapewniać bezpieczeństwo dostaw żywności.

Ocenia się, że farmy powstały w odpowiedzi na promowany zdrowy tryb życia i zachowania proekologiczne, ale ich działalność w większości nie sprawdzi się w dalszej perspektywie. Największe prawdopodobieństwo na dłuższe funkcjonowanie mają nieliczne ogrody, zarządzane w sposób profesjonalny i mające odpowiednio dużą skalę działalności (Dimitri, et al., 2016).

Głównym wyzwaniem przestrzennym jest dostosowanie skali upraw miejskich: niewielka nie generuje wystarczającego zainteresowania społecznego, zbyt duża stwarza dystans i nie sprzyja relacjom użytkowników.

Pod względem ekonomicznym warto analizować gatunki najbardziej zagrożone przez zmiany klimatu (ziemniaki, kukurydza, zboża, kakao, winorośl, chmiel) i do ich potrzeb dostosowywać technologię upraw (Grimshaw & Lu, 2016).

1. City of Chicago, 2015. Urban agriculture, FAQ. [Online]
   Available at: www.cityofchicago.org/city/en/depts/dcd/supp_info/urban_agriculturefaq.html
   [Data uzyskania dostępu: 13 04 2019].
2. Dimitri, C., Oberholtzer, L. & Pressman, A., 2016. Urban Agriculture: Connecting Producers with Consumers. British Food Journal, 118(3), pp. 603-617.
3. Grimshaw, H. & Lu, J., 2016. Allotment of the Future. Urban Design. Food and the City, 3(140), pp. 34-36.
4. Kaufman, J. & Bailkey, M., 2000. Farming inside cities: entrepreneurial urban agriculture in the United States. Cambridge: Lincoln Institute of Land Policy.
5. Kronenberg, J. & Hubacek, K., 2013. Synthesizing different perspectives on the value of urban ecosystem services. Landscape and Urban Planning, 109(1), pp. 1-6.
6. Oberholtzer, L., Clancy, K. & Esseks, J., 2010. The Future of Farming on the Urban Edge: Insights From Fifteen US Counties About Farmland Protection and Farm Viability. Journal of Agriculture, Food Systems, and Community Development, 1(2), pp. 59-75.
7. Pearson, L., Pearson, L. & Pearson, C., 2010. Sustainable Urban Agriculture: Stocktake and Opportunities. International Journal of Agricultural Sustainability, 8(1/2), pp. 1-19.
8. Poulsen, M., McNab, P., Clayton, M. & Neff, R., 2015. A Systematic Review of Urban Agriculture and Food Security Impacts in Low-Income Countries. Food Policy, 55(8), pp. 131-146.
9. Rylke, J., 2018. Drzewo w modernizmie. W: E. Mańkowska-Grin & T. Kunz, redaktorzy Architektura jest najważniejsza. Drzewa. Kraków: EMG, pp. 49-73.
10. Warren, E., Hawkesworth, S. & Knai, C., 2015. Investigating the Association Between Urban Agriculture and Food Security, Dietary Diversity and Nutritional Status: a Systematic Literature Review. Food Policy, 53(5), pp. 54-66.